مقایسه توانایی تغلیظ فلزات سنگین در پوشش گیاهی
خلاصه
گیاهان به علت استفاده از آب، خاک و هوا، در تغییر شرایط اکولوژیکی مشارکت مهمی دارند و می توان از آنها برای پاکسازی اکوسیستم های آلوده به انواع آلاینده ها نظیر فلزات سنگین استفاده نمود. در این مطالعه میزان تجمع فلزات سنگین Ni، Mn، Zn، Fe و Pb در خاک و پوشش گیاهی اطراف مناطق صنایع تولید فولاد در جنوب شرق شهر اهواز واقع در جاده بندر امام- ماهشهر بررسی گردید.
نتایج این مطالعه میانگین غلظت فلزات بصورت قابل تبادل در نمونه های خاکی مناطق مورد بررسی را به صورت Fe> Mn> Zn> Ni میلی گرم بر کیلو گرم نشان داد. حداکثر میزان تجمع Fe در پوشش گیاهی در بخش هوایی گیاه علفی Taraxacum kotschyi و در تیپ درختی Conocarpus erectus با مقادیر 891 و 30/860، Zn و Mn در بخش هوایی گیاه علفی T. kotschyi با مقادیر 63/108 و 90/93 و بیشترین مقدار Ni در تیپ درختی Eucalyptus camaldulensis 86/10 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک اندازه گیری گردید.
مقدار سرب در خاک و پوشش گیاهی قابل تعیین نبود. نتایج حاصل از محاسبه فاکتور تغلیظ زیستی و فاکتور انتقال مبین آن است که در اکثر موارد و برای بیشتر فلزات مورد مطالعه این شاخص ها بالاتر از یک می باشند. بر اساس این مطالعه، غلظت فلزات در پوشش گیاهی منطقه از حد آستانه تعریف شده برای گیاهان بیش تجمع دهنده کمتر است ولی تصور می شود که گونه های گیاهی انتخاب شده توانایی تجمع و انباشت فلزات مورد مطالعه را در بخش هوایی خود دارند.