مهمترین آثار و اسرار نماز
چکیده
نوشتار حاضر در صدد تبیین مهمترین آثار و اسرار نماز میپردازد. نماز در «تأمین نیاز درونی و روانی انسان» نقش به سزایی دارد، به گونهای که بسیاری از روانشناسان، جامعهشناسان و کارشناسان تربیتی بر این مسئله اتفاق نظر دارند که توجّه به خدا و نماز و دعا، بسیاری از امراض روانی را درمان میکند.
یکی از آثار سازنده این فریضه الهی که در این مقاله به پرداخته شده، «جنبه بازدارندگى» آن از فحشا و منکر و جبران از گناه است. همچنین نماز، روزانه پنج نوبت فکر را در مدار تمرکز مینهد و تمرکز ذهن را آسان میکند. بنابراین، یکی از آثار نماز «پرورش تمرکز ذهن و صفای درون» است.
تقویت روح نظم و انضباط
نماز موجب «تقویت روح نظم و انضباط» در نمازگزار است. در بطن نماز، مفاهیم و آموزههایی وجود دارد که فرد را منظّم و منضبط میکند.
دیگر آثار نماز، «انس فطری آدمی با پرستش» است. ازاینرو، در تعالیم اسلامى از نماز به عنوان ستون دین یاد شده است که در نهاد پاک هر انسانى وجود داشته و از فطرت پاک او سرچشمه مىگیرد.
ازجمله آثار معنوی نماز، «جلب رحمت پروردگار» است.
ازجمله آثار معنوی نماز، «جلب رحمت پروردگار» است. نماز و یاد خدا باعث مىشود که غبار گناه از دل انسان زایل شود و نور و رحمت الهى در آن جاى گیرد و هرقدر انسان با اقامه نماز، روح خود را منوّر کند، به خدا نزدیکتر مىشود و از دریاى رحمت الهى بیشتر فیض مىبرد.
در آموزههای دینی به مؤمنین توصیه شده است که در مبارزه با مشکلات و سختیها! از شکیبایى و نماز کمک بجویند.
بزرگترین مصیبت برای رهروان راه حق آن است که هدف آفرینش خود را فراموش نموده و غرق در زندگی مادی و لذائذ زودگذر گردند، امّا نماز، غفلت زدا است.
واژگان کلیدی: نیاز درونی و روانی انسان، مصونیت و جبران از گناه، تمرکز ذهن و صفای درون، زدودن خودبینی و کبر، صبر و استقامت در برابر مشکلات، جلب رحمت پروردگار، انس فطری انسان با پرستش، تحکیم خانواده، روح نظم و انضباط.
مهمترین آثار و اسرار نماز
اشاره
تردیدی نیست که بعد از اصول دین، اوّلین و بزرگترین دستور الهی که ستون دین، معراج مؤمن، نورچشم پیامبر (ص)، سازندهترین اعمال و جلوه شکوه دین ـ که بیانگر اوج بندگی انسان در پیشگاه خدا است ـ «نماز» است. نماز آن چنان مهم است که در قرآنکریم ۴۶ بار با تعبیرات مختلف از اقامه آن سخن به میان آمده است.
گرچه نماز از منظر بسیاری از عاملان و ناظران، چیزی جز یک عمل تعبّدی نیست و صرفاً برای نمایش خضوغ و کرنش بندگان در برابر خالق یکتا به کار میرود، امّا بررسی آداب، شرایط، مضامین و هویّت این عبادت بزرگ، نشان میدهد که چیزی فراتر از یک امر تعبّدی است و در اصلاح نفس انسانها و کنترل نظامات عمومی جامعه نقشی مهم دارد.
اصولاً هر عبادت و اطاعتی که انسانها، به عنوان تکلیف به جای میآورند، با توجه به استغنای ذات حقتعالی نمیتوان کمترین سودی به ذات ربوبیّت برساند یا متضمّن فخر و مباحات یا ارضای خواستهای در مبدأ لایزال باشد.
همانگونه که:
گـر جمله کائنات کـافر گــردند بر دامن کبـریاش ننشیند گرد!
بنابراین او که بهرهای نمیبرد، او که نیازی ندارد، او عظمت مطلق است و همه عالم تکویناً در برابرش سر تعظیم دارند، زیرا گونههایی از خضوع و کرنش را، به عنوان واجب، بر انسان تشریع کرده است؟
او که میتواند از منبع خزائن بیپایان و کاستیناپذیر خود همه را روزی دهد و انعام مضاعف بخشد، چـرا انسان علاقهمند به دنیا و وابسته را مأمور به واگذاری بخشی از مالِ محدود خود میکند. او در پی چه هدفی است؟!